Είναι μεγάλη τιμή και χαρά για εμένα και για την οργάνωση που εκπροσωπώ να βρίσκομαι σήμερα εδώ, μαζί σας, μαζί με εκπροσώπους αρχικά από συμμαχικά κράτη και ειδικότερα από αδελφά κόμματα. Στην πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τα πρώτα της βήματα μέχρι σήμερα, ο πολιτικός μας φορέας, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο και όλοι πιστεύουμε ότι μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει εξίσου σημαντικό και στο μέλλον. Και είμαστε σήμερα εδώ για να εξετάσουμε πώς αυτό θα γίνει προς το συμφέρον των Ευρωπαίων πολιτών.
Τα ερωτήματα «πόση Ευρώπη θέλουμε» και «πόσο είναι πρόθυμα να υποχωρήσουν τα κράτη για την Ευρώπη» και «πώς και πότε θα επέλθει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση» τέθηκαν από την πρώτη στιγμή και αποτέλεσαν τους πυλώνες μιας συζήτησης που φτάνει μέχρι και τις μέρες μας – και φαίνεται ότι θα μας απασχολήσει για αρκετά χρόνια ακόμα. Πάνω σε αυτό το θέμα τοποθετήθηκαν όλοι οι σπουδαίοι ηγέτες της Ευρώπης, ορίζοντας ο καθένας με τον τρόπο του το σημείο τομής κρατικής κυριαρχίας και ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Έλεγε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής: «Η Ελλάς προσέρχεται στην Ευρώπη με την βεβαιότητα, ότι στα πλαίσια της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης εμπεδώνεται για όλα τα μέρη η εθνική ανεξαρτησία, κατοχυρώνονται οι δημοκρατικές ελευθερίες, επιτυγχάνεται η οικονομική ανάπτυξη και γίνεται με την συνεργασία όλων κοινός καρπός η κοινωνική και οικονομική πρόοδος.»
Ζαν Μονέ: Make men work together show them that beyond their differences and geographical boundaries there lies a common interest.
Κόνραντ Αντενάουερ «When the world seems large and complex, we need to remember that great world ideals all begin in some home neighborhood.»
Ρόμπερτ Σούμαν «Europe will not be made all at once, or according to a single plan. It will be built through concrete achievements which first create a de facto solidarity.»
Ουίνστον Τσώρτσιλ: «We are prepared to consider and, if convinced, to accept the abrogation of national sovereignty, provided that we are satisfied with the conditions and the safeguards… national sovereignty is not inviolable, and it may be resolutely diminished for the sake of all men in all the lands finding their way home together.»
Σας έδωσα μερικές από τα πιο χαρακτηριστικές απαντήσεις που προσεγγίζουν τους σημερινούς μας προβληματισμούς. Και τελικά η απάντηση διαμορφώνεται σταδιακά, μέσω των αποφάσεων που λαμβάνονται κάθε φορά για να γεφυρωθούν τα χάσματα που ανακύπτουν. Για παράδειγμα, πριν από περίπου μια δεκαετία υποστηριζόταν ότι η πολιτική ή η οικονομική ολοκλήρωση μπορούσαν να σταθούν αυτόνομες. Η κρίση και η διαχείρισή της απέδειξαν το αντίθετο: Ότι πρόκειται, μέχρι ένα βαθμό πάντα, για συγκοινωνούντα δοχεία. Ότι η οικονομική ενοποίηση είναι αναγκαία, αλλά όχι επαρκής συνθήκη για την πολιτική ενοποίηση, αλλά και το αντίστροφο: η πολιτική ενοποίηση είναι αναγκαία, αλλά όχι επαρκής συνθήκη για την οικονομική ενοποίηση.
Αυτό που μας δίδαξε η τελευταία περίοδος είναι ότι, πριν από μια νέα κατά πλάτος διεύρυνση, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ανάγκη να εμβαθύνει τους θεσμούς της στην ήδη υπάρχουσα μορφή της, να εμπεδωθεί η μεγάλη διεύρυνση του 2004. Το απέδειξαν αυτό οι αρρυθμίες που αναδείχθηκαν εντός της Ένωσης, αλλά και εντός των ίδιων των ευρωπαϊκών κομμάτων, με ολέθρια αποτελέσματα: Η Μεγάλη Βρετανία κατρακύλησε στο Brexit, ενώ οι χώρες του νότου βρέθηκαν λιγότερο ή περισσότερο κοντά στην έξοδο – με την πατρίδα μου πρώτο και πιο επίπονο παράδειγμα.
Και πρέπει σε αυτό το σημείο να κατονομάσουμε τον βασικό εχθρό του οράματος των πατέρων της Ευρώπης: Και αυτός δεν είναι άλλος από τον λαϊκισμό. Έναν λαϊκισμό επιθετικό και διαβρωτικό, που πατάει πάνω σε υπαρκτά προβλήματα, καθώς θέτει σωστές ερωτήσεις, αλλά δεν οδηγεί στην πρόοδο, γιατί έχει τις χειρότερες δυνατές απαντήσεις.
Απέναντι σε αυτόν λαϊκισμό δεν αρκεί να αντιπαρατάξουμε τα επιτεύγματα του παρελθόντος και τη διάψευση της εφαρμογής του. Είναι αναγκαίο να μιλήσουμε επί της ουσίας, να εντοπίσουμε τα προβλήματα και τις δυσλειτουργίες της Ένωσης και να προτείνουμε τις λύσεις που ζητούν οι πολίτες.
Από αυτές τις λύσεις δεν μπορεί να απουσιάζει η κρατική οντότητα κάθε μέλους. Πρέπει να γίνουν κατανοητές οι ιδιαιτερότητες κάθε μέλους ως προς την ιδιοσυγκρασία και τις ανάγκες του και, ταυτόχρονα, να δημιουργηθούν οι κατάλληλες γέφυρες συνεργασίας πάνω σε αυτή τη βάση. Ξέρετε, ένας σπουδαίος Έλληνας πολιτικός που εργάστηκε πάνω στην συμφιλίωση της δεξιάς και της αριστεράς στην Ελλάδα, ο Παύλος Μπακογιάννης, συνήθιζε να λέει ότι «μπορούμε να διαφωνούμε, γιατί μπορούμε να συνυπάρχουμε». Και μπορεί οι εθνικές μας διαφορές να μην μοιάζουν σήμερα με τον ελληνικό διχασμό, αλλά η φιλοσοφία αντιμετώπισης και των δύο είναι παρομοιότυπη.
Χρέος μας είναι να οικοδομήσουμε συναινέσεις και να υπερβούμε συνεργατικά τις διαφορές μας, χωρίς κάποιο μέρος να αφομοιώνεται από το άλλο. Αυτό ζητούν από εμάς οι πολίτες. Αυτή είναι εξάλλου η ιστορία του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, η κοινή διαδρομή μέσα από αμοιβαίες υπερβάσεις, βασισμένη στις αρχές της ελευθερίας και της αλληλεγγύης. Και γι’ αυτό και είμαστε ο ιστορικότερος ευρωπαϊκός φορέας, γιατί τελικά είμαστε εκείνοι των οποίων το πλάνο είναι εφαρμόσιμο, ισορροπημένο και βιώσιμο.
Αυτές είναι και οι αρχές που πρέπει να ερμηνεύσουμε και να εφαρμόσουμε στις ερχόμενες ευρωεκλογές: Η ελευθερία και η αλληλεγγύη. Με αυτές θα πείσουμε τους Ευρωπαίους να μας εμπιστευτούν ξανά, όχι όμως για να συνεχίσουμε σαν να μην συμβαίνει τίποτα, αλλά για να ασχοληθούμε και να λύσουμε τα προβλήματα ως εταίροι και όχι σαν ανταγωνιστές.
Και αυτό είναι το παράδειγμα που δίνει η Νεολαία του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στους «μεγάλους». Η κυριαρχία μας στους οργανισμούς της νεολαίας οφείλεται ακριβώς στο αίσθημα αμοιβαιότητας που με κόπο και ειλικρίνεια πετυχαίνουμε κάθε φορά που ανακύπτουν αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα. Το μέλλον του YEPP δεν είναι άλλο από το παρόν του, η μεταλαμπάδευση των ιδεών και των πρακτικών μας στην επόμενη γενιά που έρχεται μέσα από τον πυρήνα της κρίσης.
Φυσικά, δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στα Βαλκάνια, την περιοχή που μετά την τελευταία διεύρυνση παρουσιάζει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον – μαζί με την Ανατολική Ευρώπη. Και εδώ πρέπει να παραδεχτούμε ότι οι νεολαίες μας τα καταφέρνουν καλύτερα και ουσιαστικότερα από τα μητρικά μας κόμματα. Η πρόοδος στις διακρατικές σχέσεις δεν είναι μια διαδικασία που ολοκληρώνεται άμεσα. Απαιτεί μικρά και σταθερά βήματα, συνέπεια και σοβαρότητα. Και φαίνεται πως η γενιά μας, η γενιά που δεν γνώρισε τις δυσκολίες και την εσωστρέφεια του παρελθόντος, τα καταφέρνει πολύ καλά.
Κλείνοντας, και αφού ευχαριστήσω τους διοργανωτές και όλους τους συνομιλητές μου, θα ήθελα να ευχηθώ στην επόμενη συνάντησή μας να έχουμε να συζητήσουμε λιγότερα προβλήματα και να έχουμε να αξιολογήσουμε θετικά περισσότερες δράσεις μας που οδήγησαν στην υπέρβαση αυτών των προβλημάτων. Η ιστορία έχει αποδείξει ότι είναι στο χέρι μας, τόσο ατομικά, όσο και συλλογικά, να πάμε μπροστά. Θα είναι κρίμα για τη γενιά μας, τη γενιά με τα καλύτερα εφόδια, να πάμε πίσω. Και είμαι σίγουρος ότι θα κάνουμε τα πάντα για να βρεθούμε ξανά στην σωστή πλευρά της Ιστορίας.
Σας ευχαριστώ
Δημοσίευση σχολίου
Δημοσίευση σχολίου